بايد با فرهنگ سازي عمومي در زمينه کتابخواني، گامي موثر براي جهش علمي کشور برداشته شود و آن چنان که سلامت جسم در حوزه بهداشت مورد توجه قرار مي گيرد، سلامت روح نيز در حوزه فرهنگي مورد عنايت مسئولين باشد.
به گزارش
هفت چشمه به نقل از
جهانبين نيوز، کتاب مجموعه اي از نگاشته هاست که در آگاهي بخشي و بصيرت افزايي يا برعکس، گمراهي و ضلالت جامعه نقش موثري دارد و مي تواند به عنوان ابزارمهمي براي غني سازي بخشي از ساعات زندگي روزمره انسان مورد توجه قرارگيرد.
کتاب، قلم،قرائت و کتابت واژه هايي هستند که گرچه از نظر ظاهر تفاوتهايي لفظي با هم دارند اما در باطن و محتوا، متبادر بوده و معاني مرتبط به هم اين الفاظ، در نهايت با نگارش لغات از يک سو و مطالعه از سويي ديگر، انتقال اطلاعات و در نهايت آگاهي بخشي را به همراه خواهند داشت.
آنچه از لابلاي صفحات تاريخ به نسلهاي کنوني منتقل شده گواه اين است که نگارش و قرائت عناصري مهم در انتقال دانش و تجربيات بوده که در اعصار مختلف به شکلهاي گوناگون انجام گرفته است از نقش و نگارهاي حکاکي شده بر دل سنگها، و حتي غارها و کوهها گرفته تا نگاشته هاي ثبت شده بر لوح هاي آهني و به مرور بر پوست چرم و به دنبال پيشرفتها، اختراع کاغذ، همگي مويد اهميت انتقال علوم از راه نگارش و مطالعه است.
کتاب، واژه اي است که هم نگارش و هم مطالعه را در برداشته و در آموزه هاي ديني هم قلم وکتاب به لحاظ اينکه مي تواند با بهره گيري از معارف اسلامي سعادت انسان را به همراه داشته باشد جايگاه قابل توجهي دارد که در آيات مختلف قرآن اين اهميت به وضوح خودنمايي مي کند که شاهد مثال ساده آن به شب با عظمت بعثت حضرت رسول اکرم(ص) برمي گردد آنجايي که عظمت خواندن در آيه «اقرأ باسم ربک الذي خلق» جاودان گشته و خواندن نيز به عنوان معجزه اي براي پيامبر امي آخرالزمان نشانه شد و نمونه هاي زيادي از اين مثالها که جاي بسي تفسير، مداقه و نظر پردازي دارد.
اما امروزه شاهد آن هستيم که با گسترش زندگي ماشيني و وجود شکل هاي مختلف زندگي و طبيعتا مشکلات روزمره فراوان، برنامه ريزي کمتري در زمينه کتابخواني در جامعه رواج دارد حتي قصه گويي هاي ساده زمانهاي گذشته که پدربزرگها و مادر بزرگها براي نوه هاي خود انجام مي دادند به گنجينه هاي خاطرات قديمي سپرده شده و جاي خود را به تکنولوژي روز و بعضا ابزار خطرناک ضد فرهنگي مثل بازيهاي رايانه اي و استفاده از تبلت و موبايل با محتواهاي ضد اخلاقي و ضدفرهنگي داده است و کمتر مادري ديده مي شود که مثل زمانهاي نه چندان دور گذشته کتاب داستان به دست گيرد و براي دردانه اش قصه گويي کند،چرا که مادران هم اين روزها غالبا يا دنبال مدلهاي لباس و الگوهاي آرايشي بوده و يا اسير چت و ارتباط در شبکه هاي اجتماعي موبايلي!! و در واقع وقتي براي پرداختن به اوقات فراغت فرزندان نداشته و کودکان نيز با بهره گيري از الگوي غلطي که از والدين مي آموزند و نيز براي پر کردن خلأ بي توجهي به خود از سوي پدر و مادر و همچنين پرکردن اوقات تنهايي به وسايل الکترونيک و خطرناک روزمره روي آورده و اين چنين راه ارتباط بسته شده و کودک با اسير کردن خود در حصاري از تنهايي کم کم به انزوا روي آورده و سلامت روانش در معرض انواع و اقسام آسيبهاي اجتماعي قرار ميگيرد.
در زندگي کودکانه کودکان امروزي ديگر نه آن نشاط حاصل ازگوش کردن قصه هاي «شنگول و منگول و حبه انگور» وجود دارد و نه آن طراوت حاصل از نگاه مهربان والدين که تمام دغدغه هايشان توجه به فرزند و پرکردن اوقات بيکاري آنان بود و اين گونه جامعه به سمت نهادينه کردن زندگي غربي با حاکميت روح افسردگي و سرخوردگي در خانواده ها قدم گذاشته که خود رفته رفته از آسيب به تهديدي جدي براي جامعه مبدل خواهد شد.
بررسيها بيانگر آن است که ميانگين مدت مطالعه در کشور ما حدود13دقيقه است که از متوسط جهاني 47دقيقه دور هستيم و اين يعني به صدا درآمدن زنگ خطر براي جامعه اي که از هر طرف مورد هجوم و تجاوز فکري و فرهنگي متجاوزان در ميدان جنگ نرم است و آگاهي بخشي و بصيرت افزايي ضرورتي انکارناپذير بوده که با روند فعلي و دورشدن جامعه خصوصا نسل جوان از مطالعه و بيگانه شدن با کتب سودمند، ضربه هاي غيرقابل جبراني به پيکره عقيدتي و فرهنگي جامعه وارد خواهد کرد.
مسئولين دولتي در تشکلي همچون شوراي عالي انقلاب فرهنگي، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و ساير نهادها و دستگاههاي فرهنگي بايد با تدبير لازم و برنامه ريزي منسجم زمينه آشتي مردم را با کتاب فراهم نمايند و غبار غربت از کتابهاي دفن شده در زيرخاک قفسه هاي کتابخانه ها زدوده تا اين يار مهربان و خوش بياني که در شعرکتاب فارسي سال دوم ابتدايي به ما معرفي شده است از مظلوميت رهايي يابد.
ضرورت دارد با فرهنگ سازي عمومي و برنامه ريزي براي توسعه کتابخواني مدرن الکترونيک در جامعه و حتي تجهيز کتابخانه ها به فناوري روزگامي موثر براي جهش علمي کشور همراه با بصيرت افزايي برداشته شود و آن چنان که سلامت جسم در حوزه بهداشت مورد توجه قرار مي گيرد سلامت روح نيز در حوزه فرهنگي مورد عنايت مسئولين باشد چراکه اگر فرهنگ آسيب ديد حوزه هاي ديگر، عمومي و اجتماعي بايد قرباني راه فرهنگ شوند.
براين اساس بايد هم خانواده ها و هم نهادها و دستگاههاي ذيربط با تدوين برنامه اي مبسوط و مفصل نسبت به ايجاد جاذبه هاي لازم براي نهادينه کردن فرهنگ کتابخواني خصوصا در ميان نسل نوجوان،جوان و آتيه ساز جامعه اقدامي اساسي کرده که اين مهم بايد با تيزبيني و نگاه مسئولانه در برابر قشر آينده ساز صورت گيرد و اگر غير ازاين باشد بايد منتظر سرخوردگيها، افسردگيها و نهادينه شدن مدل زندگي غربي با استفاده بي رويه از وسايل الکترونيک رايج امروزي در جامعه بوده و بصيرت، علم و نشاط حاصل از دانايي را در موزه آثار کهن به نظاره بنشينيم.
يادداشت از احسان ربيعي
انتهاي پيام/