به گزارش هفت چشمه به نقل از خبرنگار شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ با گذشت 2 سال و نيم از روي کار آمدن دولت يازدهم، مهمترين دغدغه دولت و وزارت امور خارجه، مذاکره با گروه 5+1 و به سرانجام رساندن توافق هستهاي بود؛ در حالي که توافقات اوليه ايران و تيم مذاکره کننده صورت گرفته بود، بسياري از تيم هاي اقتصادي از کشورهاي مختلف وارد ايران شدند تا بتوانند از شرايط توافق بهترين بهره را ببرند.
بسياري از اين کشورهاي اروپايي، تا پيش از برجام و به خاطر تحريم ها تمام فعاليت هاي اقتصادي خود با ايران را قطع کرده بودند و شريک مطمئني براي براي همکاري اقتصادي با ايران محسوب نميشدند، امروز به دنبال سرمايهگذاري سريعتر در ايران هستند.
ورود و خروج هيأت هاي اقتصادي بعد از توافق وين آغاز شد؛ به صورتي که اين توافق فرصت بهتر و محکم تري را براي کشورهاي اروپايي فراهم کرد تا در کشاکش کسب سهم بيشتر از بازار ايران، تلاش خود را بيشتر کنند، به شکلي که هيئت هاي اروپايي در دور جديد سفرهاي جديد خود به ايران، با تيم بيشتري وارد کشورمان شدند.
قبل از مذاکرات وين، هيات تجاري از کشورهاي مختلفي نظير ايتاليا، ژاپن، چک، اسپانيا، فرانسه و... به منظور گفتگو بر سر سرمايهگذاري هاي مشترک و طولاني مدت وارد کشور شده بودند اما هيچ يک از آنها به صورت جدي کار اقتصادي انجام ندادند.
از سويي ديگر وزارت صنعت، آماري را منتشر کرد که حاکي از افزايش ورود هيات تجاري به ايران در سال 94نسبت به سال 92 و 93 دارد. طبق اين آمار در سال 93 با کاهش 54.5 درصدي ورود هيات تجاري و به دنبال آن شاهد کاهش 55درصدي اعزام هيئت هاي تجاري نسبت به سال 92 بوده ايم. اما اين روند نزولي در سال 94متوقف شده و سير صعودي به خود پيدا کرده است.
بر اساس آمار، در سال 92 جمهوري اسلامي ايران ميزبان 44 هيئت تجاري و در سال 92 ميزبان 20 هيئت تجاري بود. در خصوص اعزام هيئت تجاري از ايران به کشورهاي ديگر نيز در سال 93 اعزام بالغ بر 17 هيئت تجاري را شاهد بوديم که همين رقم در سال 92 38 هيئت بوده است.
به نظر مي رسد دولتمردان ايراني هم گشايش اقتصادي را در سرمايهگذاري اين هيئت ها مي دانند تا جايي که معاون وزير اقتصاد به اقدامات براي جذب سرمايهگذاري شرکتهاي خارجي اشاره کرد و گفت: بعد از کسب موفقيت بزرگ در مذاکرات هستهاي بايد اقدامات اوليهاي صورت بگيرد که زمينه را براي "استفاده از منابع مالي بينالمللي" و "هموارسازي راه براي سرمايهگذاري" که دو مقوله متفاوت هستند به وجود آورد.
علي اکبر فرازي معاون امور بين الملل اتاق بازرگاني هم در خصوص بالا گرفتن رفت و آمد هيئت هاي تجاري غربي مي گويد: تا ارديبهشت سال جاري شش کشور اروپايي از جمله آلمان، سوئيس و لهستان وارد کشور شده اند که مقامات سياسي تا حد معاون وزير نيز در بين نفرات اين هيات ديده شده اند.
اما در اين ميان آلن اير سخنگوي وزارت خارجه آمريکا معتقد است: «اين رفت و آمدهاي هيئت هاي اروپايي به ايران بيشتر يک نمايش بوده و نبايد فراموش کرد که تا زماني که آژانس بينالمللي انرژي اتمي اجراي اقدامهاي مربوطه هستهاي توسط ايران را تأييد نکند، کاهش و نهايتا لغو تحريمهاي به اصطلاح هستهاي صورت نخواهد گرفت و تحريمهاي موجود (و اجراي آن) سرجاي خود باقي خواهد ماند!»
اين اظهارات آلن اير در عمل هم به ايارن ثابت شد و با توجه به رفت و آمدهاي گسترده بسياري از هيئت هاي غربي تا کنون سرمايه گذراي جدي از سوي آنها در کشور ملاحظه نشده است.
طبق آمار منتشر شده، پس از مذاکرات ژنو، حدود 300 هيئت تجاري در بازه زماني يک الي يک و نيم ساله وارد کشور شدند؛ هرچند پس از خوابيدن تب و تاب اين سفرها، مسئولين دولتي در مصاحبه هايشان اعتراف کردند که علي رغم ترافيک بالاي سفر هيات تجاري، هيچ معاهده و معامله اي بين طرف خارجي و ايراني صورت نگرفته است.
اين سفرها در حالي صورت مي گيرد که عملاً تغييرات محسوس و چشمگيري در زمينه بهبود شرايط اقتصادي مردم و رونق اقتصاد کشور رخ نداده و رکود در بازار تغييري نداشته است.
در ميان کشورهاي مختلفي مانند اتريش، اسپانيا، جمهوري چک، ژاپن، ايتاليا، سوئيس، لهستان، افغانستان، ترکيه و ... که تا کنون براي سرمايه گذاري به ايران آمده اند دو کشور آلمان و فرانسه تلاش بيشتري به برقراري ارتباط اقتصادي با ايران داشته اند و حتي با هيئت هاي اقتصادي 60 نفره به دنبال ارتباط گيري با بخش هاي خصوصي وارد کشور شده اند.
نتيجه اين تعداد از رفت و آمد هيئت ها به ويژه کشورهاي غربي براي ايران تا کنون چيزي به جز باز شدن بازار کشورهاي غربي نبوده است؛ در حالي که هنوز کشور ما در تهيه برخي از محصولات اصلي خود دچاز مشکل است، شواهد نشان ميدهد که تا کنون زمينه براي واردات معصولات مهم و پيشرفته فراهم نشده است بلکه واردات انواع کالاهاي لوکس افزايش يافته است.
نکته اصلي در اين رفت و آمد ها اين است که ايران همواره ثابت کرده است که مصرف کننده خوبي براي بازارهاي غربي مي باشد، سرمايه ايران براي واردات کالاهايي هزينه مي شود که بسياري از آنها کالاهاي غير ضروري براي کشور بوده و به اعتقاد کارشناسان تنها 3 درصد واردات کشور ضروري و اصلي است.
در حقيقت بازار ايران، يک سرمايه گذاري مطمئن براي بازارهاي خارجي بوده است؛ چرا که از يک طرف حمايت هاي مناسبي از روند توليد داخلي در کشور نمي شود و از طرف ديگر ايران يک کشور غني از سرمايه هاي نفتي، معدني و ... است.
قطعاً روند سرمايه گذاري هيئت هاي غربي در ايران نيز مسئولانه نبوده و در جريان خروج پژو فرانسه از ايران، سابقه رويکرد اقتصادي کشورهاي غربي در برابر ايران مشخص بوده است.
ورود رئيس جمهور چين به کشور را مي توان مهم ترين سفر هيئت هاي خارجي به ايران دانست چرا که چين در دوران تحريم هم نشان داد که مي تواند به ايران خدماتي ارائه دهد و از اين رو نگراني براي اجراي تعهدات خود در دوران پسابرجام ندارد اما بسياري از کشورهاي غربي تنها به ورود هيئت هاي خود به ايران بسنده کرده و تا کنون فعاليت موثري در زمينه اقتصاد کشور انجام نداده اند.
انتهاي پيام/ط